Plezier in onderwijs: een cadeau over en weer | Karl, Onderwijskundige en groepsdocent op het Meforta College
Karl van Karnenbeek is onderwijskundige en groepsdocent op het Meforta College in Zetten. Hij geeft les aan 10 leerlingen; meestal zijn ze tussen de 15 en 18 jaar oud. De jongeren wonen in een gesloten jeugdinstelling; Karl heeft ze gemiddeld 6 tot 8 maanden in de klas.
‘Mijn leerlingen dragen allemaal meer problemen met zich mee dan menig volwassene. De een ging jaren niet naar school, omdat hij op straat leefde. De ander raakte verstrikt in het loverboy-circuit. Een derde is verslaafd en worstelt met een complexe thuissituatie.
De blik weer vooruit
Onderwijs staat door hun problemen niet hoog op het prioriteitenlijstje van mijn leerlingen. Maar hun toekomst is al begonnen en het is geweldig dat ik hen mag helpen om de blik weer vooruit te krijgen. Bij het Meforta College heb je daar alle ruimte voor. Je zit niet volledig vast aan een opgelegd programma, maar kunt focussen op wat individuele leerlingen nodig hebben. Tegelijkertijd is de tijd die ik daarvoor heb maar kort: als de leerlingen de jeugdinstelling weer verlaten, vertrekken ze ook uit mijn klas.
Vertrouwen vóór onderwijs
Je kunt je vast wel voorstellen hoe het is om ineens in een klas te landen waar je niemand kent. Waar niemand weet hoeveel problemen je hebt, en welke. En dan zijn deze jongeren ook nog eens te vaak niet gehoord of gezien; er is echt wel wat nodig voor ze iemand vertrouwen. Mijn insteek is daarom: zorgen dat ze zich onderdeel voelen van de groep en ontdekken dat ze echt op mij als leraar kunnen bouwen. Ik gebruik daar gymlessen, hindernisparcoursen en andere klassikale werkvormen voor. Daarin werk ik heel gericht aan het vertrouwen op de ander, elkaar leren kennen en begrijpen, en samenwerken. Hoe beter mijn leerlingen die vaardigheden onder de knie krijgen, hoe meer plezier ze hebben in onderwijs en merken hoeveel ze eigenlijk kunnen.
De ruimte van speciaal onderwijs
Dat zie ik onder andere terug tijdens het thematisch werken, dat ik op school heb mogen introduceren - want ook mijn achtergrond als onderwijskundige krijgt hier alle ruimte. In die thematische lessen gaan we bijvoorbeeld aan de slag met Azië. “Kies maar een land”, zeg ik dan. “Zoek per groepje informatie bij elkaar en maak daar een mooie poster van. En daarna: presenteren maar!” Hartstikke spannend natuurlijk. Maar ze doen het! Omdat ze zich veilig voelen bij elkaar, en bij mij. Omdat ze vaardigheden hebben aangeleerd om met elkaar om te gaan.
In iedere rugzak zitten ook kansen
De wisselwerking tussen onderwijs, training van sociale vaardigheid en betrokken aandacht brengt de jongeren vaak verrassend ver, in relatief weinig tijd. Waardoor er weer ruimte ontstaat voor een nieuwe stap, bijvoorbeeld kassa-training of een heftruckcertificaat. Want ze slepen beslist een rugzak mee, maar ik zie ook de talenten en mogelijkheden die erin zitten. Zo ontdekken de leerlingen via mijn ogen hun kansen voor de toekomst en gaan daarmee aan de slag. Een mooier cadeau kunnen leraar en leerling elkaar niet geven, toch?’
Karl
Groepsdocent en onderwijskundige
